Inženjering i tehnologije sistema upravljanja (ETF RII ITSU 3645)

Opšte informacije

Naziv kursa

Inženjering i tehnologije sistema upravljanja

Oznaka (šifra) predmeta

ETF RII ITSU 3645

Studij

ETF-B

Odsjek

Računarstvo i informatika

Godina

3

Semestar

6

Tip

Izborni

ECTS

4.5

Ukupno sati nastave

45

Sati predavanja

30

Sati vježbi

15

Sati tutorijala

0

Cilj kursa - Znanje i vještine koje treba postići student
  Cilj kursa je dati osnovna znanja i informacije o hadverskoj i softverskoj strukturi sistema automatskog nadzora, vodjenja i upravljanja tehnološkim procesima i totalno automatizovanim sistemima uključujići i tehnički i poslovni dio vodjenja industrijskih postrojenja. Principi gradnje i projektovanja ovakvih sistema, prije svega sa aspekta konfigurisanja i softverske podrške su intenzivnije razmatrani, imajući u vidu buduću profesionalnu orijentaciju studenata koji slušaju ovaj kurs.

Program
  1.Topologija sistema nadzora, vodjenja i upravljanja industrijskim procesima i postrojenjima.

2.Arhitektura sistema i karakteristike distribuirane arhitekture kod gradnje sistema vodjenja, nadzora i menadjmenta u industriji: DCS ( distribuirni sistemi), PLC , HMI i SCADA sistemi i arhitekture.

3.Topologija mreža u povezivanju sistema nadzora vodjenja i upravljanja: industrijske mreže, LAN, integracija industrijskih i poslovnih mreža, bežične mreže.

4.Mrežni protokoli kod gradnje sistema vodjenja, nadzora u upravljanja: mreže na nivou senzora i izvršnih organa, fieldbus mreže, kontrolne mreže, siguronosne mreže, protokoli na nivou korisničkih slojeva mreže.

5.Softver, programi i programski jezici za DCS, PLC i SCADA sisteme. Softver za komunikaciju i povezivanje korisnik- računar, HMI interfejs. Aplikacioni serveri.

6.6. Konfigurisanje i skript jezici. Skripting sa VBA ( Visual basic for application). Komponente i kontrole ( ActiveX). Aplikacioni i automatizacion softver. Data serveri.

7.Microsoft .NET arhitektura u gradnji sistema prikupljanja i obrade podataka u realnom vremenu u sistemima vodjenja i upravljanja.

8.OPC protokoli u pristupu podacima iz izvora podataka i razmjeni podataka izmedju procesnih i poslovnih baza podataka.

Literatura
Obavezna1.Bilješke i slajdovi s predavanja (moći će se preuzeti na WEB siteu Fakulteta);

2.Vernon L. Travathan: A Guide to the Automation Body of Knowledge, Publisher: ISA , 2005, ISBN: 1- 55617-961-8

3.Jonas Berge: Software fro Automation: Architecture, Integration, and Security, Publisher: ISA, 2005, ISBN: 1-55617-898-0

4.C. Siva Ram Murthy and G. Manimaran: Resource management in real-time systems and networks, Publisher: MIT press , 2001, ISBN: 0-262-13376-8

5.Dick Caro: Automation network selection, Publisher : ISA , October 2003, ISBN: 1-55617-861-1
Preporučena1.F. Zhao , L. Guibas: Information Processing in Sensor networks, Publisher: Springer , 2003, ISBN: 3-540-02111-6

Didaktičke metode
  Predavanja imaju za cilj dati iscrpan pregled svih nastavnih modula kursa. Predavanja se odvijaju direktno u auli na način da student s lakoćom može pratiti njihovu dinamiku i odmah uočiti pojmove i metode koji mu se čine manje jasnim. Nakon što završi s izlaganjem svake od logički zaokruženih jedinica nastavnog programa, nastavnik demonstrira primjere i zadatke koji omogućuju da studenti ovladaju terminologijom, instrumentima i metodologijama izloženim tokom predavanja. Dodatni primjeri i ispitni zadaci razmatraju se i riješavaju tokom laboratorijskih vježbi (pod vođenjem i pratnjom asistenta-tutora), na način da se već tokom izvođenja laboratorijskih vježbi i izrade seminarskih radova, može stalno provjeravati dostignuti stupanj zainteresiranosti i aktivne uključenosti studenta da ovlada znanjima i vještinama koje treba postići u okviru ovog kursa.

Način provjere znanja
  Tokom trajanja kursa student prikuplja bodove prema slijedećem sistemu:

prisustvo satima predavanja, vježbi i tutorijala: 10 bodova, student koji više od tri puta izostane s predavanja,vježbi i/ili tutorijala ne može ostvariti bodove po ovoj osnovi;

izrada domaćih zadaća: maksimalno 10 bodova; predviđena je izrada od 5 do 10 domaćih zadaća ravnomjerno raspoređenih tokom semestra;

parcijalni ispiti: dva pismena parcijalna ispita, pri čemu svaki pozitivno ocijenjen parcijalni ispit donosi 20 bodova;

Student koji je tokom trajanja semestra ostvario manje od 20 bodova ponovno upisuje ovaj kurs.

Student koji je tokom trajanja semestra ostvario 40 i više bodova pristupa usmenom završnom ispitu; ovaj ispit sastoji se iz diskusije zadataka s parcijalnih ispita, domaćih zadaća i odgovora na jednostavna pitanja koja se odnose na teme kursa.

Usmeni završni ispit donosi maksimalno 40 bodova. Da bi postigao pozitivnu završnu ocjenu, student na ovom ispitu mora ostvariti minimalno 20 bodova. Student koji ne ostvari ovaj minimum pristupa usmenom dijelu popravnog ispita.

Student koji je tokom trajanja semestra ostvario 20 i više bodova, a manje od 40 bodova, pristupa popravnom ispitu. Popravni ispit struktuiran je na slijedeći način:

pismeni dio koji je struktuiran na isti način kao i pismeni parcijalni ispit; u okviru ovog ispita student polaže zadatke iz tema za koje nije postigao prolaznu ocjenu (10 i više bodova) polažući parcijalne pismene ispite,

usmeni dio koji je struktuiran na isti način kao usmeni dio završnog ispita.

Usmenom dijelu popravnog ispita može pristupiti student koji je nakon polaganja pismenog dijela popravnog ispita uspio stvariti ukupan skor od 40 i više bodova; ovaj skor sastoji se od bodova ostvarenih kroz: prisustvo nastavi, izradu domaćih zadaća, polaganje parcijalnih sipita i polaganje pismenog dijela popravnog ispita.

Usmeni popravni ispit donosi maksimalno 40 bodova. Da bi postigao pozitivnu završnu ocjenu student na ovom ispitu mora ostvariti minimalno 20 bodova. Student koji ne ostvari ovaj minimum ponovno upisuje ovaj kurs.

Napomene
  Prilikom polaganja pismenog ispita, student može koristiti od strane nastavnika pripremljenu listu formula koje mogu biti od koristi prilikom rješavanja zadataka. Nije dozvoljeno korištenje drugih bilješki, knjiga, mobilnih telefona niti drugih elektronskih pomagala, osim džepnog elektronskog kalkulatora.

Zadaci koje student treba riješiti na ispitu su istog tipa kao oni rješavani tokom izvođenja predavanja i tutorijala.