Komutacioni sistemi (ETF TKO KS 3660)

Opšte informacije

Naziv kursa

Komutacioni sistemi

Oznaka (šifra) predmeta

ETF TKO KS 3660

Studij

ETF-B

Odsjek

Telekomunikacije

Godina

3

Semestar

6

Tip

Obavezni

ECTS

5

Ukupno sati nastave

60

Sati predavanja

40

Sati vježbi

7

Sati tutorijala

13

Cilj kursa - Znanje i vještine koje treba postići student
  Kurs ima za cilj studentima prezentirati osnovne koncepte komutacija, uloge komutacionih sistema u telekomunikacionoj mreži te osnove projektovanja komutacionih sistema.

Program
  1.Uvod u komutaciju: Funkcije komutacionih sistema u telekomunikacijskoj mreži. Komutacione strukture.

2.Osnove širokopojasnih komutacija. Osnove dizajna komutacije kola: Prostorna komutacija kola. Neblokirajuće karakteristike. Kompleksnost neblokirajućih komutatora. Closova komutirajuća mreža. Benes komutirajuća mreža. Cantor komutaciona mreža. Prostorna i prostorno-vremenska komutacija kola. Vremenska komutacija. Vrijeme-prostor-vrijeme komutacija. Osnovni principi dizajna paketskih komutatora. Paketska konekcija u komutatorima. Osnovne karakteristike međusobno povezanih mreža. Banyan mreže. Sortirajuće mreže i njihova upotreba u komutacijama. Osnovni koncept uporednih mreža. Sortirajuće mreže bazirane na bitoničkom nizu. Oddeven sortirajuća mreža. Komutacija i otklanjanje zagušenja u sortirajućoj-banyan mreži. Performanse komutatora jednostavnog dizajna. Propusnost internih neblokirajućih sistema gubitaka. Propusnost ulaznog buffer komutatora. Kašnjenje ulaznog-buffer komutatora. Kašnjenje izlaznog-buffer komutatora. Osnove komutatora naprednog dizajna. Osnove dizajna komutatora bazirane na proširenju opsega. Osnove dizajna komutatora bazirane na preusmjerenom rutiranju. Komutacija pomoću memorijskog I/O. Multicast komutacija. Dizajn skalabilnih komutatora. Multirate komutacija. Performanse komutatora u neuniformnim opterećenjima saobraćaja.

3.Koncept digitalnih komutacija: Komutacija sa vremenskom podjelom. Vremenski-multipleksirana komutacija. Digitalni komutacioni sistemi. Digitalni lokalni komutacioni sistemi. Eksperimentalni digitalni komutatori.

4.Arhitektura ATM komutacionog sistema: Funkcionalni zahtjevi. Model arhitekture komutatora. Pregled funkcija raspodjele. Rutiranje i spremnici. Koncentracija i ekspanzija. Kopiranje i multicasting. Upravljanje spremnikom.

5.Multi Protocol Label Switching. MPLS koncept.

6.Optička komutacija: Prostorna optička komutacija. Guided-Wavw komutacioni uređaji. Optička vlakna za prostornu rapodjelu. Optička paketska komutacija. Optička komutacija po vremenu i talasnoj dužini. Optička komutacija sa vremenskom raspodjelom. Optička komutacija u vremenu i prostoru. Optička komutacija sa raspodjelom talasne dužine. Optička komutacija za prostor i talasnu dužinu. Osnovna optička komutacija u prostoru/vremenu/talasnoj dužini.

7.Arhitektura softverske komutacije: Softver komutacionih sistema. Osnovna softverska arhitektura. Pozivni modeli. Analiza kvaliteta softvera komutacionih sistema. Životni ciklus softvera komutacionih sistema. Softverski razvoj. Metodologija procjene kvaliteta softvera komutacija. Cjelokupna ocjena. Bitni modeli procjene softvera.

8.Arhitektura digitalnih komutacionih sistema: Operacije digitalnih komutacionih sistema. Sinteza digitalnih komutacionih sistema. Primjeri sistemske arhitekture.

Literatura
Obavezna1.Bilješke i slajdovi s predavanja (moći će se preuzeti na WEB siteu Fakulteta);

2.Mirko Škrbić, "Komutacioni sistemi", knjiga u pripremi, ETF Sarajevo
Preporučena1.Joseph Y. Hui, "Switching and Traffic Theory for Integrated Broadband Networks", Kluwer Academic, 1990

2.J. C. McDonald (ed.), "Fundamentals of Digital Switching", 2/e, Plenum Press, 1990

3.Syed Riffat Ali, "Digital Switching Systems", McGraw-Hill Professional Publishing, August 1, 1997

4.Thomas M. Chen, Stephen S. Liu, "ATM Switching Systems", Artech House Publishers (March, 1995)

Didaktičke metode
  Tokom direktnih predavanja u sali prezentiraju se teorijski aspekti baznih i složenih koncepata komutacija i osnova projektovanja komutacionih sistema;

Predavanja su podržana postavljanjem i rješavanjem zadataka, problema i projekata koji ilustruju izložene teorijske koncepte;

Kroz domaće zadaće i parcijalne ispite kontinuirano se provjerava stepen pripremljenosti studenta da ovlada znanjima i vještinama koje treba postići u okviru ovog kursa.

Način provjere znanja
  Tokom trajanja kursa student prikuplja bodove prema slijedećem sistemu:

Prisustvo satima predavanja, tutoriala i vježbi: donosi 10 bodova, pri čemu student koji više od tri puta izostane s predavanja i/ili tutoriala i vježbi, ne može ostvariti bodove po ovoj osnovi;

Izrada domaćih zadaća i laboratorijskih vježbi donosi maksimalno 10 bodova; predviđeno je minimalno 10 izrada domaćih zadaća i odbrana laboratorijskih vježbi ravnomjerno raspoređenih tokom semestra;

Parcijalni ispiti: dva pismena parcijalna ispita, pri čemu svaki pozitivno ocijenjen parcijalni ispit, donosi do 20 bodova.

Parcijalni ispit traje 90 minuta i struktuiran je na slijedeći način:

Odgovori na jednostavna pitanja čiji je cilj provjeriti da li student vlada osnovnim teorijskim znanjima; student koji tačno odgovori na sva postavljena pitanja ostvaruje 5 bodova;

Rješavanje jednog zadatka sa otvorenim odgovorom, tačno rješavanje ovog zadatka donosi 10 bodova;

Rješavanje zadataka za koji je dato više odgovora, od kojih je jedan tačan; student koji tačno odgovori na sve ovakve postavljene zadatke, ostvaruje 5 bodova.

Student koji je tokom trajanja semestra ostvario manje od 20 bodova, ponovo upisuje ovaj kurs.

Student koji je tokom trajanja semestra ostvario 40 i više bodova, pristupa usmenom završnom ispitu; ovaj ispit se sastoji iz diskusije zadataka s parcijalnih ispita i domaćih zadaća, te odgovora na jednostavna pitanja koja se odnose na teme obrađene unutar kursa.

Usmeni završni ispit može donijeti maksimalno 40 bodova. Da bi student postigao pozitivnu završnu ocjenu, on na ovom ispitu mora ostvariti minimalno 20 bodova. Student koji ne ostvari ovaj minimalni broj bodova, pristupa usmenom popravnom ispitu.

Student koji je tokom trajanja semestra ostvario 20 i više bodova, a manje od 40 bodova, obavezno pristupa popravnom ispitu. Popravni ispit struktuiran je na sljedeći način:

Pismeni dio, koji je struktuiran na isti način kao i pismeni parcijalni ispit; u okviru ovog ispita student polaže zadatke iz tema za koje nije postigao prolaznu ocjenu (10 i više bodova) tokom polaganja parcijalnih ispita;

Usmeni dio koji je struktuiran na isti način kao i usmeni dio završnog ispita.

Usmenom dijelu popravnog ispita, može pristupiti student koji je nakon pismenog dijela popravnog ispita uspio ostvariti ukupan skor od 40 i više bodova; ovaj skor se sastoji od bodova ostvarenih po osnovu prisustva nastavi, izradi domaćih zadaća, polaganja parcijalnog ispita koji je urađen pozitivno i polaganja pismenog dijela popravnog ispita.

Usmeni popravni ispit može donijeti maksimalno 40 bodova. Da bi student postigao pozitivnu završnu ocjenu, on na ovom ispitu mora ostvariti minimalno 20 bodova. Student koji ne ostvari ovaj minimalni broj bodova, ponovo upisuje ovaj kurs.

Napomene
  Prilikom polaganja pismenog ispita, student može koristiti od strane nastavnika pripremljenu listu formula i tabela koje mogu biti od koristi prilikom rješavanja zadataka. Nije dozvoljeno korištenje drugih bilješki, knjiga, mobilnih telefona niti drugih elektronskih pomagala, osim prostog džepnog elektronskog kalkulatora.