Istraživačka djelatnost na Elektrotehničkom fakultetu

Istraživačka djelatnost na Elektrotehničkom fakultetu je počela vrlo brzo nakon njegovog osnivanja. Jačanjem bosanskohercegovačke privrede, a prije svega strateškog partnera, kompanije Energoinvest, istraživačka djelatnost je postajala sve intenzivnija. Održavanje su jake veze sa privrednim gigantima, i to kompanijama: Elektroprivreda BiH, Famos, Unis, i drugi. Statutom Elektrotehničkog fakulteta je 1980. osnovan Sektor za naučnoistraživačku djelatnost, u okviru kog se naučnoistraživački i stručni rad odvija organizirano u okviru laboratorijskih kompleksa. U rad laboratorijskih kompleksa su bili uključeni stalno zaposleni naučni radnici, stručni saradnici, studenti i naučni radnici iz privrede. Naučnoistraživački projekti u okviru laboratorijskih kompleksa su se realizirali za potrebe privrednih i društvenih subjekata, i uz finansijsku pomoć SIZ-a nauke Bosne i Hercegovine. Sektor za naučnoistraživačku djelatnost je također bio zadužen za ostvarenje saradnje sa drugim istraživačkim institucijama. Ukupno je do rata osnovano osam laboratorijskih kompleksa čije su oblasti djelovanja pokrivale veliki broj oblasti elektroenergetike, automatike, računarstva i informatike, te telekomunikacije.

Prvobitno su to bili:

  • Laboratorijski kompleks za električne mašine i elektromotorne pogone (ELMA),
  • Laboratorijski kompleks za sistemne analize (LASA),
  • Laboratorijski kompleks za razvoj i primjenu softvera (RIPS),
  • Laboratorijski kompleks za visoki napon i električne mreže (VINEM),
  • Laboratorijski kompleks za elektrofizikalna mjerenja i elektromagnetna polja (LEFEMP),
  • Laboratorijski kompleks za elektroniku i računarsku tehniku (LERT), a kasnije im se pridružuju i
  • Laboratorijski kompleks za telekomunikacije (LABTEL), te
  • Laboratorijski kompleks za automatiku (LAT).

Uslovi za istraživanje su u prijeratno vrijeme bili jako dobri. U takvom okruženju, uposlenici i saradnici fakulteta su učestvovali u stvaranju preko 20 patenata dostupnih na svjetskom nivou. Istraživanja uposlenika i saradnika su značajno doprinijela ubrzanom razvoju svjetskog industrijskog giganta – kompanije Energoinvest, jer je veliki broj njih bio istovremeno angažovan i u Energoinvestu, te su rezultati njihovih istraživanja su bili svakodnevno korišteni u proizvodima kompanije. Istraživačko-razvojna odjeljenja, odnosno laboratorije, Energoinvesta su istovremeno smatrane fakultetskim laboratorijama, što svjedoči o neraskidivim historijskim vezama Elektrotehničkog fakulteta i Energoinvesta. Pored toga, dat je i značajan doprinos razvitku ostalih bosanskohercegovačkih industrijskih kompanija.

Nakon ratnih dešavanja, naučnoistraživački rad je obnovljen, a rad na projektima je počeo 1996. U periodu do danas je fakultet učestvovao u preko stotinu projekata, kako istraživačkih, tako i komercijalnih. Početa je saradnja i sa međunarodnim partnerima, pa je fakultet samo u posljednjih pet godina bio učesnik šest međunarodnih projekata:

  • Boosting the telecommunications engineer profile to meet modern society and industry needs (BENEFIT), Erasmus+ Project BENEFIT, 585716-EPP-1-2017-1-AT-EPPKA2-CBHE-JP, 2017-2020.
  • i-MareCulture: Advanced VR, iMmersive serious games and Augmented REality as tools to raise awareness and access to European underwater CULTURal heritage, Horizon 2020 Project, H2020 RIA CULT-COOP-08-2016, 2016-2019.
  • MORUS, Unmanned system for maritime security and environmental monitoring, FER Zagreb - Croatia, University of Limerick - Ireland, University of Dubrovnik – Croatia, 2015-2018
  • QUADRIVIO-PRO, ATV path planning on partially known rough terrains, 2014-2017, partnerstvo sa Politecnico di Milano
  • V-MusT.net - Virtual Museum Transnational Network, FP7 Network of Excellence 270404, 2011-2015.
  • Tackling the "Digital Divide" in SEE by using the capacity of DTT networks, South-East Europe Transnational Cooperation Programme, 2012-2014.
  • OPENQKD – Open European Quantum Key Distribution Testbed, Horizon 2020 Project, H2020 SU-ICT-04-2019, 2019-2022.

Ukupni fond realiziranih istraživačkih projekata u zadnjih deset godina je preko milion i dvjesto hiljada maraka. U ovom periodu je realizirano i više komercijalnih projekata čija vrijednost prelazi šest stotina i pedeset hiljada maraka. Trenutno se na fakultetu radi na šest istraživačkih projekata finansiranih od strane različitih nivoa vlasti u BiH, te na tri međunarodna projekta. 

U dosadašnjem postojanju, uposlenici fakulteta su publicirali preko hiljadu naučnih i stručnih radova, od kojih su se mnogi pojavili u prestižnim časopisima i bili prezentirani na eminentnim konferencijama.

Elektrotehnički fakultet ima potpisane poslovne i tehničke ugovore u saradnji s većim brojem industrijskih partnera, kao što su: Elektroprivreda BiH, Energoinvest, Željeznice FBiH, Radio televizija FBiH, Microsoft Corporation, Bosna-S, Elektroprivreda HZ HB, Schneider Electric, itd. 

Istraživački i komercijalni projekti na kojima fakultet učestvuje daju veliki doprinos razvoju naučne misli, naučnom i stručnom usavršavanju osoblja i studenata, te razvijaju edukacijske i istraživačke kapacitete. Uključivanje studenata u ovakve projekte, predstavlja važan angažman u izgradnji blistave budućnosti bosanskohercegovačkog društva.

Fakultet se može pohvaliti nizom uposlenika i saradnika koji su kroz njegovu historiju značajno doprinijeli razvoju bosanskohercegovačke nauke, a neki od njih su to potvrdili i kroz članstvo u Akademiji nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, najviše naučne i umjetničke institucije na prostoru države Bosne i Hercegovine. Ukupno je na fakultetu kroz njegovu historiju bilo angažirano sedam akademika, a dvojica su obavljali i funkciju predsjednika Akademije nauka i umjetnosti BiH.

Uposlenici Elektrotehničkog fakulteta su za svoj doprinos razvoju nauke i privrede Bosne i Hercegovine dobili vrijedne nagrade, uključujući Nagradu AVNOJ-a, Dvadesetsedmojulsku nagradu SR BiH, Orden rada sa zlatnim vijencem, Šestoaprilsku nagradu Grada Sarajeva, republičku nagradu za nauku "Veselin Masleša" , itd.

© Elektrotehnički fakultet Univerziteta u Sarajevu
Elektrotehnički fakultet Sarajevo, Zmaja od Bosne bb, Kampus Univerziteta u Sarajevu, BA-71000 Sarajevo
Tel: ++387 33 250 700; Fax: ++387 33 250 725; Email: etf@etf.unsa.ba