U ponedjeljak, 04.09.2007. godine, godine na Elektrotehničkom fakultetu je odbranjen magistarski rad Adnan Nuhića, dipl.el.ing, sa temom "Prepoznavanje fonema u kontinualnom govoru kao pripadnika definisanih grupa pomocu hibridne kaskadne LVQ-Elmanove neuronske mreže", kod mentora Prof. dr. Zikrije Avdagića.

Sažetak rada:

U radu je predstavljen novi pristup prepoznavanja fonema bosanskog jezika. Vecina literature o prepoznavanju govora je bazirana na skrivenim Markovim modelima ili na prepoznavanju pomocu neuronskih mreža jedne klase, dok je ovaj sistem implementiran pomocu hibridne kaskadne LVQ-Elmanove neuronske mreže. Ovaj model je kreiran, pošto je kroz istraživanje za potrebe ovog rada ustanovljeno da neke vrste neuronskih mreža postižu bolje rezultate prepoznavanja pojedinih fonema, dok druge vrste neuronskih mreža bolje prepoznaju neke druge foneme. Prezentirani sistem koristi LVQ neuronsku mrežu za pocetno prepoznavanje i u zavisnosti od dobijenog izlaza vrši ponovno prepoznavanje fonema pomocu Elmanove neuronske mreže.

Za modeliranje sistema je korišten MATLAB, koji omogucava kreiranje raznih tipova neuronskih mreža i posjeduje široki spektar metoda za treniranje i ucenje pojedinih vrsta neuronskih mreža. Sistem za prepoznavanje fonema se sastoji od dva podsistema: podsistem za obradu signala govora i podsistem za prepoznavanje govora pomocu neuronskih mreža. Podsistem za obradu signala govora vrši digitalnu obradu govornog signala i racunanje cepstralnih koeficijenata Mel-skale ulaznog govornog signala, koji predstavljaju uobicajeni ulazni dio mnogih sistema za prepoznavanje govora. Na izlazu podsistema za obradu signala govora se dobija matrica uzoraka koja se dalje koristi u proceduri treniranja i ucenja neuronskih mreža, odnosno prilikom prepoznavanja fonema pomocu hibridne kaskadne LVQ-Elmanove neuronske mreže.

Kolegi želimo puno sreće u budućem radu i čestitamo sticanje zvanja Magistra elekrotehničkih nauka.